Gaan we op zoek naar de identiteit van onze landeljike streek, belanden we onmiskenbaar bij de hoeve. Vele bewoners vinden het behoud en de geschiedenis van de hoeve belangrijk. Ze typeert onze plattelandsdorpen. Toch ziet historisch onderzoek de hoeves vaak over het hoofd. Bovendien dreigt de historische hoeve verloren te gaan. Daarom wilden de Intergemeentelijke Onroerend Erfgoeddienst (IOED) Zuid-Hageland, Regionaal Landschap Zuid-Hageland (RLZH) en Centrum Agrarische Geschiedenis (CAG) dit erfgoed in de kijker zetten via het project Fier op de hoeve van hier. We focusten in dit project (2017-2019) op het werkingsgebied van de IOED Zuid-Hageland, namelijk Kortenaken, Geetbets, Zoutleeuw en Landen.
Het project kaderde in het Europees Erfgoedjaar 2018. We kregen hierdoor de nodige middelen voor onderzoek en acties naar hoeve-eigenaars en het brede publiek. Ook de provincie Vlaams-Brabant ondersteunde het project.
In de eerste fase deden we aan wetenschappelijk onderzoek. Naast een algemene studie naar hoeves in Geetbets, Landen, Kortenaken en Zoutleeuw, onderzochten we ook 9 specifieke cases, 9 hoeves van diverse slag. Dit resulteerde in een lijvig rapport over de historische hoeve in Zuid-Hageland in het algemeen, haar verleden, heden en toekomst.
Ook na afloop van het project willen we met de opgedane kennis blijvend inzetten op de ondersteuning van eigenaars van historische hoeves in onze streek. We doen dit op 3 manieren:
door hen samen te brengen, te informeren en uit te wisselen;
met een handleiding waarmee je zelf aan de slag kan om de geschiedenis van een historische hoeve uit te pluizen;
door hen te ondersteunen met advies bij onderhoud, restauratie, verbouwing, herbestemming...
Voor het grote publiek zetten we de waarde van historische hoeves voor onze streek in de kijker zetten :
Open Monumentendag 2018 stond in elke gemeente van de IOED Zuid-Hageland in het teken van de historische hoeve met fietszoektochten en rondleidingen;
We lanceerden op het einde van het project de brochure 'Fier op de hoeve van hier - over historische hoeves in Zuid-Hageland'. Naast inzichten en weetjes over de historische hoeve in de streek, vind je in de brochure ook uitgestippelde fietstochten langs historische hoeves.
We sloten het project af met de Dag van de Historische Hoeve (5 mei 2019, Kasteelhoeve Wange). Zo'n 700 bezoekers konden met diverse rondleidingen en activiteiten de geschiedenis van en het leven op de historische hoeve in de streek ontdekken.
Ben je benieuwd naar het project? Of woon je misschien zelf in een historische hoeve en zit je met vragen? Contacteer dan erfgoedconsulent Tom Cornelissen (IOED Zuid-Hageland): tom.cornelissen@ioedzuidhageland.be